MOOI OF LELIJK?

Mijn belangstelling voor het onderwerp schoonheid binnen de kunst komt door mijn eigen vragen over dit begrip sinds ik op de kunstakademie heb gezeten.

Door het lezen van het boek van Hans den Hartog Jager, zag ik hoe tijdgeboden het begrip schoonheid in de kunst is.

Ik vind dit zo’n essentieel onderwerp binnen de kunst, dat ik hieraan aandacht wil besteden bij KunstLokaal.

Samen met een kunstenaar die de manier waarop we kijken naar kunst wil laten zien, willen we dit begrip gaan toelichten.

Hieronder alvast een stukje tekst, wat het uitgangspunt is van de lezing.

De geschiedenis begint met het ontstaan van het klassieke schoonheidsideaal uit de Oudheid, dat als absoluut en onveranderlijk werd gezien.

De verandering begon bij Kant, die waarschijnljk als eerste stelde dat de toeschouwer zelf bepaalt wat mooi is, en die als grondlegger wordt gezien van de l’art pour l’art stroming.

Bij Friedrich en Turner zie je  het ontstaan van sublieme kunst, die behalve schoonheid ook de kwetsbaarheid van de mens uitdrukte.

De latere avant gardistische stromingen gingen steeds verder  met het afbreken van het begrip schoonheid binnen de kunst, b.v. de dadaïst Duchamp met zijn idee dat alles kunst was.

Rothko en Newman zijn representanten van sublieme kunst in de twintigste eeuw.

Uiteindelijk kom je uit bij het conceptualisme.

De terugkeer van schoonheid is te goed te zien in de werken van Eliasson.

In deze tijd blijkt er weer ruimte te zijn voor sublieme kunst. Deze kunstwerken 

confronteren de mens met zijn kwetsbaarheid, maar geven tegelijkertijd troost door de schoonheid van het werk.

LANDART EN LANDSCHAPSARCHITECTUUR

De lezing van 22 maart gaat over beeldende kunst in het landschap en de manier waarop de mens zijn sporen in het landschap achterlaat. Het gaat over het spanningsveld tussen natuur en cultuur. De sprekers zullen diverse kunstenaars de revue laten passeren, die ieder op hun eigen manier uitdrukking geven aan wat zij als belangrijk zien in de wisselwerking tussen toeschouwer, omgeving en object. De vraag is wat wij, als bezoekers van het KunstLokaal, daar zelf mee doen. Waardoor laten wij ons raken? En wat betekent dat voor de inrichting van onze eigen, nabije omgeving? Hoe gaan wij om met kunst, natuur en landschap en hoe kunnen wij ons eigen leven hiermee verrijken? Krieno Kolthof, hovenier en tuinontwerper, zal de ontstaansgeschiedenis van landart belichten vanuit zijn visie t.a.v. beeldende kunst. Josephine, beeldend kunstenaar, zal het accent leggen op de dualiteit tussen mens en natuur. En Wilna Kuipers, tuinarchitecte, zal het verband leggen tussen de inrichting van iemands huis, zijn tuin en het omringende landschap. Behalve interessante informatie, zullen zij ook hun eigen mening geven over wat ze de aanwezigen laten zien. Het is de bedoeling dat de bezoekers zich uitgenodigd voelen tot het geven van hun visie. Dit natuurlijk met een lekker glas wijn en zelfgebakken brood. Emmalaan 4, Driebergen, 22 maart om 17.30 uur. S.V.P. aanmelden: mov@zozomomo.com

Foto’s en installaties in KunstLokaal

Op vrijdag 30 november om 17.30 uur op de Emmalaan 4, Driebergen is er  KunstLokaal  met een heel interessante lezing van  Ienke Kastelein, fotografe en installatiekunstenaar.

De aanleiding om haar uit te nodigen was mijn bezoek aan de Documenta in Kassel. Ook daar was het duidelijk dat het medium foto, film en video een heel grote plaats inneemt binnen de huidige kunstwereld. Omdat KunstLokaal verschillende kunststromingen wil belichten zocht ik een kunstenaar die met deze media werkt.

Daarbij vroeg ik me af of deze media een andere manier van kijken vereisen dan het kijken naar schilderijen en tekeningen. Een vraag die voor mij het uitgangspunt is voor deze lezing.

Hieronder volgt een stukje met informatie over het werk van Ienke.

Haar werk

Ienke Kastelein maakt foto’s en installaties. Ze werkt afwisselend met foto’s,video, geluid, met lichte materialen en bestaande voorwerpen. Context is een belangrijk uitgangspunt in haar werk. Zij is verzamelaar, transformator, regisseur: “Hoe verbind je je met een plek ? Hoe werkt waarneming, geheugen, hoe komen associatie tot stand? Waardoor worden je zintuigen aangesproken?” In haar projecten onderzoekt ze de verbinding tussen mensen en hun omgeving, ondermeer in het fenomeen zitten en  het uitzicht. Haar foto’s zijn te beschouwen als poëtische observaties van het alledaagse.

Over haar werk verscheen de publicatie “Still(s)” uitgegeven in samenwerking met het CBK Utrecht met een tekst van Flos Wildschut en vormgegeven door Petra Dens. 

In 2005 verbleef zij als artist in residence in het Vijfde Seizoen, kunstenaarsverblijf bij psychiatrisch ziekenhuis de Willem Arntsz Hoeve in Den Dolder waar zij werkte aan het project "Ik zit in Den Dolder ^® " In 2006 verscheen hierover de gelijknamige publicatie met een inleiding van Meta Knol. In dit project onderzocht de samenhang tussen de bewoners en hun omgeving. Ze nodigde hen uit om tijdens het wandelen te zoeken naar plekken waar zij zouden willen zitten. Tenslotte maakte zij naar aanleiding hiervan  eenvoudige banken en plaatste deze op de gevonden plekken. De uitspraak  ‘die zit in Den Dolder ‘ betekent voor mensen in de omgeving van Den Dolder  dat iemand als patiënt in de inrichting verblijft. Op de banken plaatste zij een koperen bordje met de tekst ‘Ik zit in Den Dolder®’ : daarmee werd het een geuzenterm en werd het letterlijk zitten ook een figuurlijk zitten.

In 2006 realiseerde ze in opdracht van de Rijksbouwmeester het audiowerk “Geluidsvensters” voor de wachtkamer van de Raad voor de Kinderbescherming in Roermond. Hier vormde het wachten de voorwaarde voor het luisteren.

Zacht hoor je straat en binnenshuis ge­luiden, tot je je oor te luister legt en er helemaal in op kunt gaan.

In de zomer van 2010 realiseerde ze het werk “Verblijfplaats” in de tentoonstelling SlowArt/Tijdverdrijf in het Schutterspark in Brunssum.

Tot 13 januari 2013 zijn er in de Nieuw Utrecht Kamers in het Centraal Museum twee installaties van haar te zien. Onder de titel IK@CM heeft zij twee kamers ingericht, de een als kamer van de dag en de andere voor de nacht.

Naast haar werk als autonoom kunstenaar begeleidt Ienke Kastelein mensen die (semi)professioneel of als amateur bezig zijn met fotografie en beeldende kunst. Ook organiseert zij lezingen over fotografie door hedendaagse fotografen.

Hollands licht …Noorderlicht

Een prachtige en inspirerende film op 5 oktober j.l. bij KunstLokaal.

Voor mij was het de derde keer dat ik hem zag en hij blijft indrukwekkend.

Het grappige was dat ik de film had aangekondigd met de titel Hollands Licht, maar dat mensen regelmatig de titel Noorderlicht gebruikten. Ook een begrip uit de schilderkunst.

Het was inspirerend met ook nieuwe belangstellenden, wat ook de bedoeling is.

De volgende keer, en dat zal om organisatorische redenen waarschijnlijk in december zijn, wil ik een kunstenaar uit nodigen om te praten over zijn/haar werk.

Ook in de Stichtse Courant zal ik een stukje schrijven over de betreffende kunstenaar, zodat veel mensen geïnformeerd zullen worden over het programma.

Verder nog de tip: de Ontplofte Blik in het Centraal Museum Utrecht t/m 28 oktober.

Het Centraal Museum wil met de tentoonstelling Ontplofte blik, waaraan vijf hedendaagse kunstenaars deelnemen, stelling nemen. Kunstenaars scheppen ruimtes, vrijplaatsen, nieuwe plekken voor denken, voelen en ervaren. Kunst wil vrijheid en kunst geeft vrijheid. Vrijheid om anders te denken, buiten alle kaders – van politiek, religie, ideologie of moraal.

Het museum dient deze vrijplaatsen te beschermen tegen een populistische politiek die alleen gevestigde grote namen erkent en hedendaagse kunst ridiculiseert. Anderzijds dient de kunst ook ontdaan te worden van de ideologische stellingen en onbegrijpelijke essays waarmee tentoonstellingsmakers haar opzadelen. Het Centraal Museum vertrouwt op de zeggingskracht van het beeld zelf. 

William Engelen, Wolfgang Flad, Ab van Hanegem, Joris van de Moortel, en Driessens & Verstappen zijn daarom uitgenodigd om met elkaar een tentoonstelling te maken en nieuw werk te realiseren dat de bezoeker laat zien wat de vrijheid van anders denken teweeg kan brengen.

Het eerste KunstLokaal

Inspirerend, het eerste KunstLokaal op 7 september.
Deze keer was er een informatieve lezing over Mark Rothko, de kunstenaar die monumentale schilderijen maakte met prachtige kleuren. Bij hem ging het vooral om het ervaren van de kleuren en niet alleen om de schoonheid ervan. Zoals hij zelf zei: ‘Als je alleen maar de relatie tussen vorm en kleur ziet, dan mis je het belangrijkste”. Het ging hem om het weergeven van de basale menselijke emoties: verdriet, extase, wanhoop. Door zo groot te schilderen en zulke intense kleuren te gebruiken probeerde hij deze emoties, die hij zelf ook ervaarde tijdens het schilderen, over te brengen.
Het volgende KunstLokaal  gaat het over nuances in grijzen: de film Hollands Licht.
Een documentaire die je opnieuw leert kijken. 
Aanmelding:mov@zozomomo.com

 Hieronder staat de poster voor het volgende KunstLokaal.

JE HOEFT NIET RIJK TE ZIJN OM KUNSTVERZAMELAAR TE WORDEN

Ik vond dit zo’n verwarmende boodschap van Herb en Doroth Vogel, zeker in deze tijd van steeds groter wordende culturele schaarste, dat ik deze onder de aandacht wil brengen van iedereen die in kunst geïnteresseerd is. In een film, die over hen gemaakt is (Herb &Dorothy), vertelde ze dat je niet rijk hoeft te zijn om kunst te verzamelen en dat het voor iedereen mogelijk is om je leven te verrijken met kunst.

Herbert Vogel begon met kunst verzamelen toen hij 45 was en is afgelopen juni op 89 jarige leeftijd overleden. Samen met zijn vrouw bouwde hij een van ’s werelds meest belangrijke kunstverzamelingen  op van de Minimalisten. Met hun bescheiden inkomen van postbeambte en bibliothecaresse, verzamelden ze ongeveer 5000 kunstwerken.

Hun hele kunstverzameling hing in, of was opgeslagen in hun een-slaapkamer appartement in New York. Om met mijn ‘kunstenaar om de hoek’ te spreken van het vorige blog, vind ik deze bevlogen mensen de ‘kunstverzamelaar om de hoek’. Kunst is dichterbij dan je denkt.